Kerstspotje PKN: iedereen is welkom! Maar wie nodigt wie eigenlijk uit...?
De kerk viert Kerst
De Protestantse Kerk in Nederland heeft weer een kerstspotje gemaakt voor op tv, evenals vorig jaar. Boodschap: iedereen is welkom. Mooi. Als er een feest is waarbij de kerk haar deuren wijd open mag zetten, dan is het wel voor het feest van het licht, van vrede op aarde, van een god in de gedaante van een klein mensenkind. Toch is er rond het spotje enige commotie ontstaan.
De commercial etaleert een gezin dat rond een gedekte tafel met kaarslicht het ‘Stille nacht, heilige nacht’ zingt. En daarbij verschijnen dan een zwerver, een eenzame zakenvrouw, een prostituee en een homostel. Het is duidelijk wat de spot wil zeggen: werkelijk iedereen is welkom. Dat is een mooie boodschap en daar hoeft niets aan afgedaan te worden. Bij elkaar is het een wonderlijk gezelschap, net zo wonderlijk als die eerste kerstavond tweeduizend jaar geleden, in een schamel onderkomen in Bethlehem, rond het kind Jezus. Maar wat schort er dan aan?
Wat er aan schort, is dat het een beeld neerzet dat zo niet meer bestaat. De twee homo’s in het spotje zijn tevreden leden van een Protestantse Gemeente, waar een homodominee elke zondag voorgaat en een lesbienne achter het orgel zit. Maar belangrijker nog: waarom is er gekozen voor deze specifieke uitnodiging? Waarom zouden de twee homomannen het keurige gezinnetje niet uit kunnen nodigen voor het kerstfeest, of waarom zou die prostituee dat niet kunnen doen? Als het feest van Kerst ons iets leert, dan is het: deze wereld omgekeerd. De komst van God op aarde in de gedaante van een weerloos kind, laat gelijk zien waar het die God om gaat: niet rijk maar arm, niet hoog maar laag, niet vereerd maar onaanzienlijk, niet machtig maar weerloos; dwars tegen alle orde in. De laatsten zullen de eersten zijn, is elders in de evangeliën te lezen. Dat is het Evangelie van Kerst. De commercial van de Protestantse Kerk in Nederland lijkt daar weinig blijk van te geven. De orde en de gewoonte zitten binnen, het onordentelijke en het ongewone staan buiten en mogen ‘bij de gratie Gods’ binnenkomen. ‘Ook jullie zijn welkom.’
De afdeling communicatie van de Protestantse Kerk in Nederland maakt het er in reactie op de commotie niet veel beter op. ‘Er wordt nu eenmaal nog veel geworsteld met homoseksualiteit in onze kerk’. Dat is waar, dat wil zeggen: in sommige van de bij de Protestantse Kerk in Nederland aangesloten gemeenten. Belangrijker echter: waarom gekozen voor dit perspectief van geworstel? Is dat nog steeds het perspectief van de kerk op de aanwezigheid van LHBT’ers in haar midden? Geeft dit spotje daarvan wellicht onbedoeld blijk? Hoog tijd de aanwezigheid van LHBT’ers nu eens op een ander niveau te tillen. Natuurlijk, er zijn problemen. De emancipatie en de sociale acceptatie in kerken en geloofsgemeenschappen is nog niet voltooid. Echter, door voor dit perspectief te kiezen doe je de bijdrage die LHBT’ers kunnen leveren en nu ook daadwerkelijk leveren tekort. LHBT’ers zijn geen probleem en hoeven niet welkom geheten te worden of gedoogd. Nee, ze zijn er, en ze laten een eigen geluid horen. Ze geven een eigen kleur aan het Evangelie en aan de verhalen die zondag in zondag uit in de kerk te horen zijn. Wat zou er gebeuren als de gemeentes van de Protestantse Kerk in Nederland zich daar eens echt voor open gaan stellen? Wat als zij zouden zeggen, vragen: zijn wij welkom bij jullie, LHBT’ers in ons midden en buiten de kerken? De kerk omgekeerd...
Het is al zover. We doen het al. Op 21 december a.s. organiseren het LKP, de landelijke koepelorganisatie van de christelijke LHBT-beweging, CHJC – Vereniging voor christelijke lesbiennes, homo’s en biseksuelen, de Keizersgrachtkerkgemeente en de Protestantse Kerk Amsterdam voor de vierde keer de Pink Christmas Kerkdienst, om 18.00 uur in de Keizersgrachtkerk. Het oude verhaal wordt er weer nieuw verteld, door LHBT’ers. En iedereen is er meer dan welkom.
Heleen de Boer
voorzitter LKP